تربیت فرزندان از بدو تولد تا سه سالگی

کودکان در هر مرحله از سن خود نکته ها، محدودیت ها و مقرراتی را می آموزد. با چگونگی ارتباط برقرار کردن با دیگران آشنا می شوند و می توانند کنار خواسته های خود توجه به خواسته های دیگران را هم یاد بگیرند و قدم بر مسیر استدلال و بلوغ اخلاقی بگذارند.

رشد زبان:

این سن یکی از مهمترین سنین رشد احساسات فرزندان است. فرزندان در این سن احساسات زیادی را تجربه می کنند و متوجه می شوند که رفتار او بر والدین و رفتار والدینش بر او تاثیر می گذارد. در این سن به عنوان یک کودک او ابتدا کشف کرده است چگونه صدا سازی کند و چگونه آن صداها را به کلمات واقعی تبدیل کنند (ماما بابا در سنین ۴ و ۵ ماهگی به بعد).  در سن یک سالگی او توانست تقلید صداهای اطرافش را انجام دهد.  همانطور که احتمالاً صداهایی را از او می شنوید که انگار زبان مخصوص خودش دارد، و فقط خودش متوجه می شود. اکنون دوره رشد خارق العاده شروع می شود. همچنانکه کودک شما از چند کلمه ساده به پرسیدن سوال، جهت دادن و یا حتی  گفتن داستان های ساخته خودش.کودک شما در حال یادگیری قدرت سخن گفتن است، به عنوان وسیله‌ای برای ارضای نیازهایش. او احتمالاً سخنانش را با ژست ها ترکیب می کند تا آنچه می‌خواهد را نشان دهد، تا زمانی که کلمات بیشتری را یاد می گیرد و به خواسته ها و نظراتش برسد.اگر کودک شما برای رساندن کلامش عصبی می شود نگران نباشید. این عصبانیت و بی حوصلگی در واقع نشانه سالمی است که او سعی دارد ارتباط برقرار کند و از اینکه او را بفهمیم خوشحال می شود.

از تولد دو سالگی کودک شما شروع خواهد کرد به ساختن جملات ساده دو تا چهار کلمه ای و خواندن موزون برخی شعرها. همگام با احساس بلوغ خود، او از “من” برای اشاره به خودش استفاده خواهد کرد و احتمالاً به شما خواهد گفت که چه چیزی دوست دارد و چه چیزی دوست ندارد، به چه چیزی فکر می کند و یا چه احساسی دارد.

با رسیدن به ۳ سالگی کودک شما سخنگوی ماهر تری می شود. او قادر خواهد بود تا یک مکالمه ادامه دار داشته باشد و تن صدایش، الگوی سخن گفتن و کلماتش را با فردی که در حال صحبت کردن است تطبیق دهد. برای مثال، اغلب کلمات ساده تری را در مقابل یک بزرگسال استفاده خواهد کرد (باید برم جیش کنم) اما در مقابل شما ساختارهای پیچیده تری را استفاده می کند (باید برم دستشویی). همچنین قواعد ساده گرامری را متوجه خواهد شد، و از اسم جمع و ضمایر به درستی استفاده خواهد کرد.

رشد مغز:

کودک شما در این سن ذهن کنجکاوی دارد و به تمام جزئیات اطرافش علاقه مند است، به همین دلیل است که بسیار کنجکاو در مورد هر چیزی به نظر می رسد.خودتان را برای جواب دادن به سوالاتی مانند این که چرا پرنده ها پر دارند و من ندارم، یا اینکه چرا ببرها راه راه هستند و …. آماده کنید. ابراز احساسات کودک هنگام مشاهده تصاویر کتاب ها متوجه شیفتگی او به انها می شوید . او به جنبه هایی از تصاویر اشاره می کند که قبلا چون به اندازه کافی بالغ نشده بود و درکی از عناصر آن نداشت برایش خسته کننده بود. در حال حاضر او هیچ چیزی را نادیده نمی گیرد.او بازی کردن با اسباب بازی در حالی که وانمود می کند که در موقعیت های واقعی زندگی است را دوست دارد، مانند بودن در آشپزخانه یا مغازه، این اتفاق باعث رشد یادگیری او می شود.

نقش والدین:

مراحل تعلیم و تربیت فرزندان از روز تولد آنها آغاز می شود. رابطه عاطفی و سرشار از عشق و محبت با فرزندان به ما این امكان را می دهد تا کودک را در جهت رفتار معقول هدایت كنیم. شما وقتی نیازهای اولیه فرزندان را برآورده می سازید، اعتماد و اطمینانی برای آنان ایجاد می كنید؛ رابطه ای مبتنی بر اعتماد و اطمینان كه فرزندان ما را به این نتیجه می رساند كه شما صلاح او را می خواهید. در واقع پدر و مادر به سه طریق می توانند به فرزندان خود تا سه سالگی خود آموزش دهند:

1- پرت كردن حواس

یکی از روش های آموزش فرزندان پرت کردن حواس او از کاری است که انجام میدهد. مثلاً اگر او ابراز ناراحتی می كند، می توانید او را در آغوش بكشید و از اتاق بیرون ببرید و یا می توانید به او یك اسباب بازی بدهید. فرزندان در این سن خیلی زود فراموش می كنند كه چه می كردند و خیلی زود به شادی دوباره می رسند. به این صورت شما می توانید با پرت كردن حواس كودك، مانع رفتار قبلی او شوید.

2-  هدایت دوباره

از آنجا كه فرزندان تا سه سالگی هنوز توان کلامی ندارد، والدین باید آنها را هدایت نمود.  مثلاً فرض كنید فرزندان شما دستش را به سمت ظرف شیرینی دراز می كند و جیغ می كشد. اگر شما نمی خواهید به او شیرینی بدهید، می توانید خوردنی دیگری به او بدهید كه از آن استقبال كند.

3- گفتگوی آموزنده

فرزندان تا سه سالگی مهارت های فكری و جسمانی خاصی نداشته و کم کم این مهارت ها تقویت شده و زمانی فرا می رسد كه كودكان دقیقاً می دانند چه می خواهند و حاضر نیستند كه به راحتی از خواسته هایشان بگذرند. ما باید به آنها بیاموزیم چگونه از چیزی كه به نفعشان نیست، دست بكشند و رفتارشان را تغییر دهند و نظم و انضباط را نیز رعایت كنند. هنگام طفولیت، وقتی فرزندمان گریه می كند، بلافاصله بغلش می كنیم و خواسته هایش را برآورده می سازیم، اما وقتی كودكان بزرگتر می شوند، باید به آنها یاد بدهیم كه رفتارشان را كنترل كنند.

نکات مهم برای والدین:

1- او را زیاد محدود نکنید.

بگذارید کودک به طور آزادانه تحت نظارت شما به کشفیاتش بپردازد و اگر او پتانسیل انجام دادن کارهای خطرناک را دارد، به ارامی او را به سمت کارهای امن تر هدایت کنید.

2- برای او زیاد داستان بخوانید.

 کودک شما تنها به چیزی که می خوانید گوش نمی دهد بلکه سوالاتی در مورد چیزهایی که برای او می خوانید نیز می پرسد. غالبا از او بپرسید که حدس می زند که بعد از این چه اتفاقی در داستان رخ می دهد.

3- مناسب ترین اسباب بازی ها را انتخاب کنید.

بازی شیوه بسیار مهمی در تربیت فرزندان است پس باید برای آن بیشتر وقت بگذارید. بازی بهترین راه برای ارتباط با دیکران و همسالان خودش است. انتخاب نوع اسباب بازی بسیار مهم است که در این سن بهترین اسباب بازی ها عبارتند از:

  • لوازم آشپزخانه اسباب بازی
  • ابزار آلات هنر و صنایع دستی
  • یک پازل بزرگ
  • کیت و ابزار ساخت و ساز